Odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej – podstawowe informacje.

W reżimie prawa zamówień publicznych, w przypadku, gdy wykonawca lub potencjalny wykonawca kwestionuje procedurę zamówień publicznych, zarzucając procedurze niezgodność z ustawą – ma on możliwość złożyć odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO).

Kto może złożyć Odwołanie do KIO? 

Odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej jest jednym ze środków ochrony prawnej. Uprawnionymi do skorzystania z tej ochrony są:

• Wykonawca;
• Uczestnik konkursu;
• Inne podmioty, jeżeli mają interes w uzyskaniu zamówienia lub nagrody w konkursie oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy (może to oznaczać, np. firmę, która jest potencjalnym wykonawcą, i kwestionuje zamówienie publiczne, przed złożeniem oferty).

Dodatkowo, uprawnionymi do skorzystania ze środków ochrony wobec ogłoszenia wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub ogłoszenia o konkursie oraz dokumentów zamówienia, są:

• Organizacje ujawnione na liście prezesa Urzędu Zamówień Publicznych (są to np. Izby gospodarcze, związki pracodawców, etc.); oraz 
• Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców.

Podstawy wniesienia Odwołania oraz termin

Ustawa wskazuje, że możliwe odwołanie przysługuje, w przypadku:
1)  niezgodnej z przepisami ustawy czynności zamawiającego, podjętą w postępowaniu o udzielenie zamówienia, o zawarcie umowy ramowej, dynamicznym systemie zakupów, systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie, w tym na projektowane postanowienie umowy;

2)  zaniechanie czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, o zawarcie umowy ramowej, dynamicznym systemie zakupów, systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie, do której zamawiający był obowiązany na podstawie ustawy;

3)  zaniechanie przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia lub zorganizowania konkursu na podstawie ustawy, mimo że zamawiający był do tego obowiązany.

Termin na wniesienie odwołania jest uzależniony od rodzaju postępowania w zamówieniach publicznych. 

Dla zamówień, których wartość jest równa lub wyższa niż wartość progów unijnych, należy złożyć odwołanie w terminie: 10 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji elektronicznej lub 15 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana w inny sposób.

W przypadku zamówień o wartości niższej od progów unijnych, należy złożyć odwołanie w terminie: 5 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana przy użyciu środków komunikacji elektronicznej lub 10 dni od dnia przekazania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej podstawę jego wniesienia, jeżeli informacja została przekazana w inny sposób.

Odwołanie może być również złożone na treść ogłoszenia wszczynającego postępowanie o udzielenie zamówienia lub konkurs lub wobec treści dokumentów zamówienia – terminy wynoszą odpowiednio 5 lub 10 dni, w zależności od tego, czy publikacja ogłoszenia następuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej czy też w Biuletynie Zamówień Publicznych.

Jaki jest koszt złożenia Odwołania do KIO?

Dla uprawnionego podmiotu, kosztem złożenia odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej, jest wpis. Wysokość wpisu jest uregulowana w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2020 r. w sprawie szczegółowych rodzajów kosztów postępowania odwoławczego, ich rozliczania oraz wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania.

Zgodnie z Rozporządzeniem, wysokość wpisu jest uzależniona od wartości postępowania oraz jego przedmiotu. W rezultacie, wpis wynosi:

• w postępowaniu o udzielenie zamówienia na dostawy lub usługi lub w konkursie:
  • 7 500,00 złotych – przy wartości zamówienia mniejszej niż progi unijne;
  • 15 000,00 złotych – przy wartości zamówienia równej lub przewyższającej progi unijne;
• w postępowaniu o roboty budowlane:
  • 10 000,00 złotych – przy wartości zamówienia mniejszej niż progi unijne;
  • 20 000,00 złotych – przy wartości zamówienia równej lub przewyższającej progi unijne;
• w postępowaniu o udzielenie zamówienia na usługi społeczne i inne szczególne usługi:
  • 7 500,00 złotych – przy wartości zamówienia mniejszej niż progi unijne;
  • 15 000,00 złotych – przy wartości zamówienia równej lub przewyższającej progi unijne;
• w postępowaniu odwoławczym dotyczącym zaniechania przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia lub zorganizowania konkursu na podstawie ustawy, mimo że zamawiający był do tego obowiązany:
  •  7 500,00 złotych – w przypadku zamówienia na dostawy lub usługi lub w konkursie;
  • 10 000,00 złotych – w przypadku zamówienia na roboty budowlane.

Do kosztów postępowania zaliczają się również uzasadnione koszty stron postępowania, w tym przede wszystkim: koszty dojazdu, koszt profesjonalnego pełnomocnika (nie więcej niż 3 600,00 zł), wynagrodzenie biegłych oraz inne uzasadnione wydatki.

Rozstrzygnięcie przed Krajową Izbą Odwoławczą

Jeżeli odwołanie zostało złożone skutecznie i nie zawierało braków formalnych, KIO przystąpi do dalszej oceny odwołania. Na tym etapie, KIO bada zasadność złożonego odwołania – a w przypadku braku takiej zasadności, odwołanie może zostać odrzucone.

Może się tak stać m.in.: gdy odwołanie zostało złożone przez nieuprawniony podmiot, złożone po terminie lub okoliczności przywołane w odwołaniu zostały już w innym odwołaniu złożonym przez ten sam podmiot rozstrzygnięte (res iudicata).

Jeżeli nie ma podstaw do odrzucenia odwołania, Izba kieruje odwołanie na rozprawę.

Rozprawa przed KIO może się zakończyć w jeden z następujących sposobów:

1. Oddaleniem odwołania; lub
2. Uwzględnieniem odwołania w: 
   1. Części; lub 
   1. całości;

W przypadku uwzględnienia odwołania, Izba może np. nakazać wprowadzenie zmian do dokumentacji w zamówieniu publicznym, nakazać zmianę projektowanego postanowienia umowy albo jego usunięcie lub nawet unieważnić zawartą umowę.

Niewłaściwe postanowienia umowne (niezgodne z ustawą PZP), nierówne traktowanie wykonawców lub niewłaściwy wybór wykonawcy – to są jedne z częstszych przyczyn składania odwołania do KIO. Cechą charakterystyczną postępowania odwoławczego jest jego zmniejszony formalizm oraz szybkość postępowania. W praktyce, sprawia to, że jest to całkiem skuteczny środek ochrony prawnej wykonawców.

Krajowa Izba Odwoławcza działa przy Urzędzie Zamówień Publicznych w Warszawie.

Zapraszamy wykonawców oraz potencjalnych wykonawców, w przypadku potrzeby przygotowania odwołania oraz reprezentacji przed KIO.